Tonlé Sap Lake

Vanochtend hebben we het Tonlé Sap Lake bezocht. Dezelfde chauffeur als gisteren kwam ons met zijn tuktuk ophalen. Eigenlijk heet het hier geen tuktuk trouwens. Pou legde ons uit dat ze het in Cambodja liever anders noemen, om zich af te scheiden van de beroemde Thaise tuktuk. Ze hebben er dan ook een eigen naam voor, maar die heb ik niet kunnen onthouden. Dat was ook meteen mijn advies aan Pou, de naam is niet grappig en pakkend genoeg, daarom blijven we het tuktuk noemen en zal Cambodja nooit zijn eigen toeristenkarretje hebben. Wie weet wat hij met mijn advies kan doen in de toekomst. Hij vertelde dat hij rechten studeert aan de universiteit. Niet om rijk te worden, maar om goed te kunnen doen voor zijn land door te werken voor de regering. Een idealist en toekomstig revolutionair man... Wie weet haha.

Maar Pou was er vandaag niet bij. De chauffeur bracht ons naar de pier van waar we in een bootje geloodst zouden worden met de volgende gids. Onderweg in de tuktuk zagen we al heel veel. Eerst wat meer van de stad Siem Reap, maar langzaam steeds meer van het 'gewone' leven. Het was nog vroeg, maar er gebeurde al veel op straat. Juist in de vroegte, want 's middags wordt het warm, te warm om veel te doen. De kindjes gaan hier dan ook alleen 's ochtends naar school. 's Middags helpen ze met klusjes thuis, hout hakken, schoonmaken, maar ook spulletjes verkopen aan toeristen. Kinderarbeid zouden westerse mensen het noemen. Ik noem het gewoon anders leven dan wij.

Verder valt op dat hier al de huizen op palen gebouwd zijn. Pou had gisteren al verteld dat dit soort van verplicht is. Het heeft meerdere redenen. Onder andere om de koelere lucht te kunnen laten circuleren rondom en in het huis, wat het volgend Pou op dit moment juist heel koud maakt 's nachts. Het is tenslotte 's nachts maar 20 graden in de winter... En om gevaarlijke dieren zoals slangen en schorpioenen buiten te houden. En om beschermd te zijn tegen overstromingen en tsunami's.

Maar als ik de hutjes zo zie, lijkt mij de kans nihil dat ze bestand zijn tegen een overstroming of tsunami. Maar ze zijn daarentegen wel heel makkelijk weer opgebouwd. Ze bestaan meestal uit niet meer dan wat palen, planken en een rieten dakje. Soms zie je een gebouwtje met wat metselwerk, maar het gros lijkt me krakkemikkig en verre van comfortabel. Althans in onze westerse ogen. Westerse ogen zien dit ongetwijfeld als armoede en bestempelen dit met hun misschien onwetendheid als een tweede- of misschien zelfs wel derdewereldland. Dat is het ook, maar dat is nog altijd de stempel die de westerse 'rijke' landen er aan gegeven hebben. En hoe arrogant is dat nu eigenlijk? Ik denk hier veel over na en probeer het anders te zien dan met mijn eigen westerse ogen. Het is toch allemaal relatief?

Ze zijn hier minder ontwikkeld en moeten leven van weinig geld. Wij zijn veel meer ontwikkeld en hebben veel geld te besteden. Zij verdienen ongeveer €7,50 per dag en wij misschien €100. Ze moeten zichzelf veelal voorzien in hun eigen eerste levensbehoeften. Wij kunnen alles kopen, bestellen op internet zelfs en het wordt nog thuisbezorgd ook. Zij hebben kleine huisjes en weinig spullen. Wij hebben grote huizen en vergeten waar we wat opgeruimd hebben. Ik hoor meteen stemmetjes roepen, "maar ik ben helemaal niet rijk en ik heb helemaal geen groot huis". Maar als ze dit gezien hebben, zullen de stemmetjes waarschijnlijk meteen hun woorden terug nemen. En toch is dat relatief, want hoe rijk wij ook in verhouding zijn, ook bij ons heerst er armoede. Net zoals dat hier de buurman zelfs een auto heeft terwijl de andere buurman overdag naar plastic in de bosjes zoekt om te kunnen verkopen, in de hoop het avondeten te kunnen verzorgen voor zijn gezin. Hebben wij allemaal wel een buurman die in een dikke BMW rijdt, terwijl een andere buurman naar de voedselbank moet, in de hoop het avondeten te kunnen verzorgen voor zijn gezin. En kost hier een pak donuts 15 cent, terwijl voor dezelfde donuts €3 betalen.

Aangekomen bij de pier van het Tonlé Sap Lake, waarschuwde de chauffeur ons in zijn Thais Engels (wat ik trouwens steeds beter ga begrijpen én spreken ;)), niets te kopen bij de mensen waar we langskomen. De tour is al betaald en verder is alles nep. En hij zei nog iets, maar dat verstond ik dan weer niet. Alert liepen we de pier op en meteen werden we overladen door mannen die ons mee wilden nemen. Soort van chaotisch georganiseerd kwamen we in een bootje terecht met een gids en de kapitein, als je die zo kunt noemen op een roeibootje met motor.

Leuk klein detail is misschien trouwens dat ik dit verhaal lig te schrijven, terwijl ik in mijn bed lig op Koh Yao Yai, terugdenkend aan wat we allemaal meegemaakt hebben. De lieve gekleurde knipperende lichtjes in de grote boom op het terras schijnen naar binnen en ik heb uitzicht op zee, waar ik heel veel felgroene lampjes zie van de boten die de hele nacht op inktvis vissen en de lucht groen laten gloeien. Ik hoor heel veel krekels tsjirpen en gekko's klikken die hier en daar tussen het plafond gekropen zijn op zoek naar een partner... en verder helemaal niets. De knipperende lichtjes van de boom gaan gelukkig uit 's nachts, maar het felblauw knipperende licht van de pier, blijft de gehele nacht in mijn ogen schijnen als ik ze open doe. En dat is best vaak, maar als ik dan iedere keer weer besef op wat voor mooi plekje ik weer beland ben, val ik gelukkig snel weer in een diepe slaap.

De tocht begon bij de vismarkt, dat was duidelijk te ruiken. De mensen die op het meer wonen leven van de visserij. Ze wonen allemaal op woonbootjes, de ene mini en de ander heel groot. Allemaal laten ze zich leiden door het meer, dat in het regenseizoen 25000 km2 beslaat en 12 meter diep is. Terwijl het in het droge seizoen maar 2500 km2 groot en 1,5 meter diep is. Wij zijn er nu halverwege de overgang van nat naar droog. En wanneer het water zich terug trekt of uitzet, varen de boten mee. Zo zagen we dan ook grote huizen meegetrokken worden door de zogenaamde longtailbootjes, terwijl voor anderen het kleine trekbootje slechts hun thuis is.

Hij wees ons de Katholieke kerk, waar een kerstboompje voor de deur stond. We kwamen langs de 7eleven, dé supermarktketen hier. En hij vroeg ons of we de school wilden bezoeken. We konden dan eerst even langs de shop om rijst te kopen, die we dan zelf bij de school konden brengen zodat de weeskindjes konden eten. De kindjes zijn wees geworden doordat hun ouders zijn overleden na de overstroming in 2007, ze wonen in de school. Op zich leek ons dit wel nobel en lieten ons, weliswaar met de nog altijd aanwezige wantrouwigheid, meevoeren naar de shop. Daar begon een man ingestudeerd in het Thais Engels te vertellen en vroeg ons $50 te betalen voor een zak met 50 kilo rijst... Dat kost het bij ons nog niet eens! We namen snel afscheid en stapten weer in de boot, een aantal mensen sjagerijnig makende, inclusief onze gids welke de rest van de tocht met zijn rug naar ons toe zat. Wij mogen dan tot de 'rijke westersen' behoren, maar we laten ons niet oplichten. Tenminste, nog niet, het is weer mislukt. Dit was waarschijnlijk waar onze chauffeur ons nog meer voor waarschuwde.

De boottocht was verder nog heel mooi! Het is heel bijzonder om dit aparte leven van dichtbij te kunnen zien. En ook op de terugweg in de tuktuk heb ik weer genoten van de omgeving en de mensen. Al irriteer ik me nog altijd groen en geel aan al het zwerfafval.

's Avonds zijn we Siem Reap in gegaan. Dan zie je pas echt hoe toeristisch het er is. In de Pub Street stikt het van de mensen, barretjes en restaurantjes met keukens van over de hele wereld. We hebben voor de verandering maar eens voor sushi gekozen. Mmm.